Atletika

Që nga viti 1896 atletika është e përfshirë në programin e rregullt te lojërave olimpike.
Atletika thuhet që është sporti më i vjetër në botë, sport i cili daton si një sport profesional që në mijëvjeçarin e dytë para erës sonë. Atletet ishin një pjesë e privilegjuar e popullsisë që gëzonin respektin e të tjerëve dhe ishin pjesë e hierarkisë më të lartë të qyteteve antike.

Sot Atletika numëron një numër te madh disiplinash, por në antikë ajo ishte e kushtëzuar në vrapime të ndryshme dhe hedhje disku. Gjatë kohës së antikës dhe sidomos erës romake dhe helene shumë sporte që sot paraqiten si sporte në vete (mundja, noti etj) i atribuoheshin sportit të atletikës.

Sidoqoftë edhe në ditët e sotme garat më interesante mbeten ato si:

Atletika e lehtë

Në këtë sport hyjnë disiplinat të bazuara në lëvizjet natyrore të vrapimit, kërcimit, gjuajtjes dhe hedhjes dhe të cilat mund të luhen në garë nga një lojtarë, nga më shumë lojtarë apo ekipe lojtarësh. Atletika e lehtë është pjesa kryesore e lojërave olimpike dhe njëherazi është themeli i edukatës fizike dhe mentale të trupit të sportistëve për rezultate të larta në lloje tjera të sportit. Gjitha garat e atletikës së lehtë, luhen sipas rregullave të Federatës Ndërkombëtare të Atletikës së Lehtë (IAAF) të kombinuara me vendimet e shoqatave profesioniste kombëtare.

Vrapimi i lirë është disiplin olimpike në të cilën atletët vrapojnë lirëshem në distanca:

• për meshkuj: 100m, 200m, 400m, 800m, 1500m, 5000m, 10000m, 1000m, 2000m, 3000m, 20000m, 30000m dhe vrapimi brenda 1 ore. Nga lista zyrtare janë tërhequr vrapimet në gjatësi prej 300m, 500m, 7500m, 15000m, vrapimi brebda 2 orëve dhe për vendet me gjuhë angleze nga viti 1976 është zyrtarisht ka mbetur vrapimi me gjatësi 1 majle.
  • Maratoni sipas kohës apo sipas gjatësisë
  • Vrapimi stafetë në gjatësi si vrapimet tjera të lira
• Vrapimi me pengesa me garat në :
  • Vrapimi 110 metra
  • Vrapimi 200 metra
  • Vrapimi 400 metra etj.
• Gara kërcimi atletik me disiplinat
  • Këcimi i lirë mbi shkop (i lirë në lartësirë)
  • Kërcimi me shkop
  • Kërcimi (në largësi)
  • Trehapëshi
• Dhjetgarëshi
• Ecja në
  • Ecja 20 km
  • Ecja 50 km

Atletika e rëndë

• Gara gjuajtje atletike
  • Gjuajta e gjyles
  • Gjuajta e diskut
  • Gjuajtja e çekanit
  • Gjuajtja e shtizës
• Ngritja e peshave

Disa nga kampionët shqiptarë:

• Vrapim 100 metra -Rifat Deliu, Arben Maka, Eglinor Ramaj, Oltion Luli, Edmir Dervishi
• Vrapim 200 metra - Edmir Dervishi, Eglinor Ramaj, Sokol Shepeteja, Pandush Cale
• Kercim se gjati - Gjergji Ruli, Besnik Bala, Admir Bregu
• Vrapim 110 me pengesa - Fatmir Dibra, Artan Spahiu, Besnik Bala